Thừa trừng trừng, nhìn thằng Mão. Mặt nó đầy trứng cá đen sạm. Tóc nó chải bóng. Ở hai bên thái dương, hai món tóc mai đen một vệt nhọn hoắt.
– Thế nào. Ông có chịu chia gia tài cho tôi không?
Thằng Mão nhắc lại câu hỏi. Thừa lăng mạnh cánh tay:
– Bước!
Hắn rũ ra để ho, rồi đờ đôi mắt, thở phì phò.
– Bây giờ ông sắp chết rồi, thì ông phải đối với tôi khác. Ông đẻ tôi ra, ông chả nuôi được một ngày nào. Tôi làm gì nên tội mà ông thù ghét. Chúng nó phá của ông, ông chẳng nói gì. Tôi có đến xin tiền, thì ông mắng, ông chửi, ông đánh, ông cấm cửa. Ông thử nghĩ xem. Tôi lấy tiền để làm gì, đời tôi hư hỏng là tại ai?
Thừa vẫn thở phì phò. Hai bên mép hắn sùi những bọt. Thằng Mão tiếp:
– Tôi đến đây bắt ông phải làm giấy chia gia tài cho tôi. Chỉ có tôi mới là con của ông đẻ ra. Còn chúng nó, mỗi đứa một bố khác. Ông chia cho tôi cái nhà nào?
– Bước!
– Nếu ông không chia cho tôi, nhất định tôi không cho ông yên. Thìa khóa két của ông đâu?
Thằng Mão không đợi trả lời, nó đi lục soát khắp mọi chỗ. Túi áo, túi quần treo trên mắc, túi áo, túi quần xếp trong ngăn kéo, túi áo, túi quần Thừa đương mặc ở người. Nó giở tung các đồ đạc trong các ngăn kéo.
Ta đã thấy thằng mật thám Pha-lăng-xô khám nhà cụ tú Phúc Lâm để tìm tài liệu chính trị. Ta đã thấy thằng cảnh sát trưởng Gôn khám nhà anh Xi để lùng hội kín. Ta lại thấy bọn nhà đoan khám nhà bà mẹ Mão để bắt thuốc phiện lậu. Nay ta lại được xem thằng Mão tìm thìa khóa két ở nhà bố nó để chiếm lấy tiền bạc và văn tự nhà.
Nó làm tỉ mỉ không kém thằng Pha-lăng-xô, không kém thằng Gôn, không kém tụi nhân viên thương chính.
Dỡ tung hết các đồ đạc, sờ móc hết các chỗ khả nghi, nó vuốt vào người bố nó, suốt từ đầu cho đến chân.
Thừa quằn quại để cưỡng. Nhưng nó mặc kệ.
Nó rút cái chăn của Thừa đương đắp, giũ tung lên, rồi nắn nắn bóp bóp. Thừa bị rét, kêu ự ự. Nó giật cái gối của Thừa đương gối, cũng nắn nắn bóp bóp. Đầu Thừa ngoẹo đi. Không thấy gì, nó hầm hầm:
– Thìa khóa đâu?
Những tiếng rên đều đều bị vướng đàm ở cổ Thừa kêu khò khò.
Thằng Mão bực lắm rồi.
Nó hẩy cho Thừa nằm sát vào tường, để lật nửa khăn giải giường và nửa đệm ở phía ngoài. Không thấy gì, nó lại lôi Thừa nằm ra phía ngoài, để lật nửa khăn và nửa đệm ở phía trong.
Bỗng xoảng một tiếng, chùm thìa khóa rơi xuống sàn gác.
Thằng Mão nở nang mặt mày, chui vào gậm giường lấy, rồi đút túi. Nó trỏ vào mặt Thừa:
– Gia tài tôi ở trong tay tôi rồi. Tôi tha cho ông.
Nó đi ra phía cửa.
Nhưng bỗng sực nghĩ ra, nó quay phắt lại:
– À, còn cái này.
Nó trèo tót lên giường.
Bị rùng rình. Thừa nhăn mặt, há miệng ra kêu:
– Ối!
Thằng Mão vui sướng:
– À! Hãy còn thật! Tôi phải lấy!
Nó giữ đầu Thừa.
Thừa khò khè, phì phò, vùng vằng. Thằng Mão giữ đầu Thừa chặt hơn:
– Ba cái răng vàng của ông. Tôi không lấy, chúng nó cũng lấy mất. Ông há ra!
Nhưng Thừa không há. Vẫn vùng vằng và ú ớ.
Thằng Mão phải đè sấn lên mình Thừa để ngồi, một tay nó ghì đầu cho mất cựa, một tay nó móc miệng.
Thừa cố lắc lắc, cắn hai hàm răng thật chặt. Chân tay hắn quều quào để cưỡng. Nhưng thằng Mão khỏe hơn. Nó gang được họng Thừa ra, và tháo được đủ ba cái răng vàng.
Thừa kêu ằng ặc.
Thằng Mão buông Thừa, đút ba cái răng vào miệng, nó toan nuốt. Nhưng không rõ nó nghĩ thế nào, nó cất vào túi nó.
Nó nhảy xuống sàn gác.
Trong khi ấy, tuy Thừa chỉ còn nằm một mình, nhưng vẫn vùng vằng chân tay, và ú ớ trong miệng. Mặt hắn nhăn lại, như cố dùng hết sức tàn còn lại để lắc đầu cho mạnh, và cắn hai môi cho chặt.
Rồi hắn kêu:
– Phời… ơi! Phúng… phó… phổ… phịt… phôi…
Cử chỉ chống cự yếu dần, chậm dần.
Tiếng ú ớ bé dần.
* * *
Thằng Mão vừa xuống đến sân thì gặp Ma-ri về. Ma-ri hô hoán lên.
Thằng Mão bị bắt, giam vào nhà xe.
Ma-ri hốt hoảng, chạy lên gác, thăm tình hình.
Thì giữa lúc ấy, từ cổng vào, con Rô-da-lin và con Ma-gơ-rít mặt còn đỏ nhừ vì rượu, dìu con Ca-mê-li-a mềm như sợi bún vào, và vực nó lên giường của nó.
Ma-ri đến buồng Thừa. Hắn thấy chăn đệm và đồ đạc lung tung, mà Thừa vẫn còn thở thoi thóp. Hắn vội vàng gọi:
– Ông! Ông Hàn ơi! Ông Nghị ơi!
Thừa không cựa được nữa.
Mặt hắn vẫn nguyên cái nét nhăn nhó như ban nãy, răng hắn vẫn nguyên cắn chặt môi như ban nãy, tay chân hắn vẫn nguyên cái điệu bộ giãy giụa, co quắp như ban nãy.
Hắn không còn đủ sức để thôi nhăn mặt, thôi cắn môi, và để duỗi lại chân tay cho ngay thẳng.
Ma-ri trông cái dáng điệu này của Thừa, thì đoán ngay được là thằng Mão vừa làm gì. Hắn định hỏi Thừa. Hắn lại gọi:
– Ông! Ông Thừa ơi! Ông An-be ơi!
Một tiếng nấc mạnh.
Ma-ri giật nảy mình.
Hắn bật đèn lên cho sáng. Bỗng hắn kêu rú lên:
– Ối!
Rồi hắn gọi:
– Ông Hai! Ông Hai ơi! Quan làm sao thế này? Khổ thân tôi, trời ơi!
Hắn bù lu bù loa lên để khóc.
Con Rô-da-lin thấy tiếng mẹ the thé, vội vàng chạy lên.
Nhưng khi nó thấy hai mắt bố trợn ngược, da mặt bố nhợt nhạt, và nhất là hai nét nhăn ở má và dáng điệu chân tay như dọa nạt, thì nó biết là Thừa chết rồi. Nó sợ hết hồn. Tự nhiên đầu nó lao đao hơn khi nãy nó say rượu. Nó thét lên một tiếng, rồi chệnh choạng ngã xuống sàn.
Con Ma-gơ-rít vừa tới cửa, trông thấy mẹ, thấy chị, thì biết là bố nó đã chết:
– Eo ơi! Khiếp!
Run như cầy sấy, nó vội vàng cắm cổ chạy.
Người nhà phải khênh con Rô-da-lin, đặt nằm bên cạnh con Ca-mê-li-a, đương ngáy pho pho, để đi mời bác sĩ Pi-ca đến cấp cứu nó.
Trong khi ấy, hai Điều đã đến ngồi bên cạnh Thừa. Lão vẫn bình tĩnh. Lão sờ khắp người Thừa, rồi lấy hai miếng bông, để trước hai lỗ mũi. Thấy sợi bông không lay, lão thở dài, nhìn Ma-ri, lắc đầu, nói khẽ:
– Quan đi thật rồi!
Ma-ri nghiến răng:
– Thằng Mão giết!
Hai Điều toan xếp lại chăn đệm cho ngay ngắn. Nhưng Ma-ri ngăn lại.
– Không. Cứ để nguyên thế cho tòa điều tra.
Hắn trỏ vào mặt Thừa có vết móng tay quào ở má, và vết máu ở môi:
– Đúng thật, ông ạ.
Rồi chạnh tình nghĩa ăn chung ở đụng với nhau hơn hai mươi năm trời, và cảm cái cảnh sẩy đàn tan nghé, hắn mếu máo, khóc lóc. Hắn kể lể rất thảm thiết bằng giọng lanh lảnh:
– Anh ơi! Anh Thừa ơi! Anh đi đâu anh bỏ em bơ vơ một mình nơi quê người đất khách, anh ơi là anh ơi! Hời! Hời! Hời!
Hắn kéo dài ba tiếng cuối để hạ giọng. Rồi lại cất cao tiếng:
– Anh Thừa ơi! Vợ chồng như đũa có…
Bỗng hắn ngừng khóc, ngơ ngác nói:
– Ôi, thôi chết! Thìa khóa! Chùm thìa khóa két! Ông Hai ơi!
Mặt hắn hớt hải hơn lúc hắn nghe thấy Thừa nấc tiếng lìa đời.
Vừa lúc ấy thì thằng Pôn và thằng Giăng về.
Hai thằng đương hát rống lên ở ngoài sân, thì nghe tiếng mẹ gọi thất thanh.
Chúng nó chạy lên.
Thấy cha chết, thằng Pôn bấm thằng Giăng, nói khẽ:
– Mọt thật, mày ạ.
Thằng Giăng ngậm ngùi, gật đầu:
– Đắm cái tàu này thì nguội cảnh!
Ma-ri bảo hai đứa:
– Thôi đừng tán nhảm nữa. Tìm với ma-măng chùm thìa khóa của pa-pa.
Cả ba người đều vào việc: cũng móc các túi áo, túi quần. Cũng lục lọi các ngăn kéo. Cũng sờ soạng các chỗ hiểm hóc ở trong buồng.
Không thấy gì, Ma-ri đành phải mó tay vào các túi áo quần Thừa đương mặc, và sờ khắp người Thừa, đã lạnh toát từ vai đến chân.
Vẫn không thấy gì, hắn rút cái gối và lột cái chăn. Hắn nắn, hắn bóp. Rồi lại nắn, lại bóp.
Vẫn lại không thấy gì, hắn đành lật khăn giải giường và lật đệm phía ngoài. Cái đệm bị lật, làm Thừa nằm ngửa lên. Thằng Pôn trỏ tay vào bố bưng miệng, rúc rích cười, và mách thằng Giăng:
– Múa võ!
Ma-ri lại lật khăn giải giường và lật đệm phía trong. Thằng Giăng mắt mờ vì rượu, bây giờ mới trông rõ bố. Nó nhìn thằng Pôn, rồi cười ngặt nghẽo:
– Ừ, giống thật!
Ma-ri không tìm ra chùm thìa khóa, thì lo lắng. Hắn đứng lặng để nghĩ. Bỗng hắn sửng sốt:
– À! Còn ba cái răng vàng. Suýt quên.
Hắn vừa nói dứt, thì thằng Pôn và thằng Giăng cùng thốt lên tiếng reo mừng:
– À! Ừ nhỉ.
Thằng Giăng nhanh nhẹn, vội vàng nhảy lên giường. Nhưng nó bị thằng Pôn kéo ngay cẳng lại, để lên tranh. Song, thằng Giăng đè sấn lên anh, và giữ chặt lấy hai tay:
– Mày một, tao một, ma-măng một! Chia đều!
Thằng Pôn quằn quại:
– Không, đứa nào lấy được thì ăn cả.
Ma-ri quát:
– Không được! Của ba đứa con gái đấy!
– Không.
Hai thằng vật nhau trên giường. Trong khi ấy, người chết bị rùng rình, rùng rình, như con thuyền gặp sóng…
1963
