Vận bộ đồ sạch sẽ, mái tóc ướt xanh mướt mượt, ông sảng khoái ngồi bệt xuống hiên nhà. Bà xới bát cơm nóng đưa ông, ý chừng vợ chồng ngồi ăn cùng với nhau. Bà sẽ gắp thức ăn cho ông, sẽ gỡ xương cá cho ông, nghe ông kể chuyện ruộng đồng, dự định làm ăn sắp tới. Bà hy vọng và bà ao ước như thế.
Nhưng ông và cơm, lên tiếng:
– Mình ra giặt giúp tôi bộ quần áo.
Bà thất vọng, tưng hửng đứng dậy, đi về phía có cái giếng, vơ quần áo ướt bê bết bùn ông vừa thay cho vào rổ, cắp nách ra cầu ao giặt giũ. Cái cầu ao bập bềnh, sóng ao dập dềnh những lớp lang.
Lại đêm nữa, những đêm ông trốn ngủ, đi cày.
Lại đêm nữa, bà đơn phương vùi khát thèm bằng trắng đêm giã gạo. Những đêm trăng quê yên tĩnh trải rộng miên man dài. Những đêm giã gạo toát mồ hôi, gió vừa đủ lạnh thấm lỗ chân lông gời gợi. Những đêm không chịu nổi, bà ôm chặt cái thân cối giã gạo, òa khóc cho hả lòng hả dạ, cho bớt tủi nhục cô đơn. Trong đêm, cái khúc gỗ nhãn làm thân cối giã gạo được bào nhẵn vuông tròn mịn màng hiển hiện như một thân thể đàn ông. Tại sao không cho bà được yêu thương, được ôm ấp được giận hờn.
Ý nghĩ mông lung, bà tức tưởi, dừng chân giã gạo. Bà ngồi sụp xuống, gục mặt vào khúc gỗ. Nước mắt ướt, đầm đìa khúc gỗ đóng thế đàn ông, ấm lên đôi má đàn bà. “Đừng bỏ rơi em..” – bà nằm duỗi lên khúc gỗ. Mắt bà nhắm lại như thôi miên trôi trong miền hoan lạc. Bàn tay bà đặt lên chỗ ấy. Êm ái yêu thương.
Mãi như vậy sao! Bà tôi yêu chồng. Cứ mãi như vậy sao?
Tháng Ba mưa xuân. Tháng Bảy mưa ngâu, tháng Tám thu tình. Và đêm, lũ mèo vờn đuổi nhau ngoài vườn xột xoạt… Những chiếc lá rong như những chiếc bình phong nâng niu giấc ngủ những bông hoa dong riềng đang cựa quậy đón sương. Tiếng mèo đực mèo cái rên rỉ nhớ nhau thảm thiết gọi như tiếng trẻ sơ sinh thèm sữa mẹ làm bà không thể không thổn thức.
Đêm. Ông với trâu vẫn mải miết trên cánh đồng, cày.
Đêm mênh mông, đêm rộng khôn cùng. Ngoại mở cửa sổ ngắm đất ngắm trời ngắm không gian huyền bí, ngắm không gian không giới hạn với những vì sao xa xôi, những cơn gió mơn man. Bà lắng nghe hết thảy bản nhạc của muôn loài côn trùng. Ri ri vô tận vô cùng. Và trăng nữa, lộng lẫy trăng, điệu đàng trăng, ảo ảnh trăng, quyến rũ trăng, tình tứ trăng, lộ liễu trăng, khát khao trăng, dịu dàng trăng. Trăng, người tình bé bỏng của đêm, trăng thả tấm áo choàng khổng lồ lên vạn vật. Vạn vật nhân từ nhuộm một màu trăng. Liễu rủ bóng soi gương trăng. Bụi chuối bên bụi chuối, cây bên cây tựa vào nhau, va vào nhau vươn những tấm lá dài to như tấm phản hứng mưa trăng, lếnh láng trăng, ướt sũng trăng, yêu mến trăng.
Nàng bọ ngựa tinh anh, thả mình rơi trên chiếc lá chuối xanh. Trên tàu lá thênh thang, nàng bọ ngựa viên mãn gác đôi kiếm, vểnh mặt lên trời chiêm ngưỡng trăng. Trăng trăng trăng và trăng trăng trăng. Nàng mơ tưởng tới một chàng bọ ngựa. Nàng mơ tưởng có một người tình. Một người tình cùng nàng chiêm ngưỡng trăng, nảy tình trăng, trăng hoa trăng. Nàng bọ ngựa mơ ước có một chàng bọ ngựa dũng mãnh, bờ vai rộng, đôi cánh mượt như nhung. Bọ ngựa nàng mơ mộng nằm ép bụng xuống sàn, xòe đôi cánh rộng, dựng bờ mông cong vút. Mơ tưởng mơ tưởng, bọ ngựa đắm mình trong những mộng mơ.
Và rồi như một thứ hoang tưởng, hoang tưởng linh diệu. Trông kìa, hào hoa phong nhã, hiệp sĩ bọ ngựa từ đâu bay tới, chàng xòe rộng tấm áo choàng, nhún bờ vai lịch thiệp cúi chào. Nàng bọ ngựa thẹn thùng e lệ, mắt long lanh như thể biết mỉm cười.
Du dương gió du dương nhè nhẹ, lành lạnh se se nhẹ của sương đêm. Tàu lá chuối xanh, tấm phản xanh nhung lụa khe khẽ du dương du dương thật khẽ giúp đôi nhân tình đắm đuối yêu nhau, đan trong nhau, tan trong nhau bay bổng diệu kỳ.
Người đàn bà là ngoại tròn xoe đôi mắt căng nhìn. Bọ ngựa đực đê mê như thể lịm, lịm dần. Chàng giang rộng cánh bao phủ nàng, che chở cho nàng, viên mãn, hạnh phúc trên lưng nàng.
Bọ ngựa cái ngất ngây hai cánh mỏng như the cũng giang rộng dưới đôi cánh chàng như thể hai là một.
– Tuyệt quá! – Bà tôi hạnh phúc reo lên.
Nhưng kìa, con bọ ngựa cái hình như lên cơn tức giận. Bọ ngựa đực, hình như chàng bị cảm gió, cứng đờ như cái xác!
Bà thốt lên:
– Đang…, sao lại thế?
Bà quỳ gối, bàn tay đan vào nhau, hồi hộp đặt dưới cằm:
– Hình như chàng chết. Chết thật rồi!
Bà buồn, thương một con vật bé nhỏ qua đời, như thể nó cùng đồng loại với chính mình.
Chàng bọ ngựa đã yêu, chàng yêu say đắm, yêu hết mình, yêu trọn kiếp, trọn kiếp yêu. Chàng chết, chết trong tư thế yêu dâng. Nước mắt trăng đầm đìa cành liễu, nước mắt trăng đẫm trên tàu lá chuối. Nước mắt trăng chảy dài theo kẽ lá rơi rơi ngấm ấm lòng mặt đất. Nước mắt trăng không làm sao thấm ướt được đôi cánh mỏng như the của nàng kia, con bọ ngựa bạc tình.
Bà tự an ủi:
– Nếu phải chết mình cũng sẵn sàng!
Bà thì buồn mà người tình bé bỏng của chàng bọ ngựa lại chẳng hề ủ rũ. Nàng thản nhiên đẩy xác chàng hiệp sĩ ra khỏi tàu lá chuối, rơi nhẹ không xuống đất và thản nhiên mài kiếm, nàng chau chuốt chỉnh lại đôi cánh mỏng.
Bà rùng mình:
– Chết vì tình mà tình phũ không thương.
Bà trở lại tư thế nằm, ngẫm ngợi:
– Một ngày nên nghĩa, một đêm nên vợ nên chồng. Nghĩa vợ chồng lớn hơn biển Đông. Bọ ngựa đực chết thảm quá, đơn độc quá!
Từ ô cửa sổ mở, muỗi ngoài vườn thi nhau bay vào phòng, vo ve tìm cách đậu lên thân thể bà đốt. Bà quỳ gối trên giường luồn tay qua song cửa sổ khép lại. Song sắt lạnh như bàn tay ai đẫm sương chạm vào bầu vú. Soàn soạt ngoài vườn, tiếng dan díu tự tình của các loài. Trăng vục mặt vào đêm cho đêm thêm đen tối. Đêm dày như tro ủ lửa. Đêm như bể che giấu tình chứa chan. Cứ để ngực trần không yếm, bà với chiếc áo bà ba dưới cuối giường, chạy ra khỏi nhà, băng qua xóm làng, đôi chân trần lướt nhẹ, không kịp đau ngọn cỏ, không làm giật mình sự thính mũi thính tai của loài chó. Thiết tha tình, bộc lộ tình, bà đến với ông.
Trăng tò mò hé mắt nhìn qua màn mây đen. Trăng hắt sáng vừa đủ cho bà thấy ông lom khom cột trâu bên bờ ruộng. Trăng ẩn vào đêm cho ông nằm dễ ngủ. Con trâu ợ nhai cỏ, thở phì phò, phe phẩy đuôi, yên ả, vu vơ. Hoa gạo đỏ ken dày dưới gốc gạo. Hoa gạo rụng thảm đỏ cho ông nằm. Màn đêm khép chặt bờ mi cho ông chìm sâu giấc ngủ dài. Tiếng ông ngáy trong đêm, cung thanh cung trầm, nhè nhẹ đều đều, đều đều dữ dội, dữ dội như sóng, ầm ào, du dương. Êm đềm đêm, đêm. Đêm.
Chạy như bay cả đoạn đường dài, chân bà như muốn khuỵu, bà dựa, bám vào thân cây gạo, nén cái hổn hển thở, sợ làm ông giật mình. Thân gạo tủa gai như những chiếc đinh. Những chiếc đinh đâm vào da thịt, hằn trên thân thể bà những vết lõm khe khẽ đau.
Tiếng ngáy của ông vang rền như tiếng bễ lò rèn. Giận dữ, trăng lộ liễu quắc nhìn ông. Cái nhìn gắt như nắng. Ông vô tình, giấc ngủ say sưa. Bà thấy ngượng và sợ. Bên bờ đê, nhà bên nhà miên man mái gianh trầm lặng dưới trăng sáng. Cây nối cây những hàng cây đứng thẳng, lặng câm u buồn như mặc niệm. Lững thững chân, trĩu buồn, bà ngược trở về nhà.
Loài chó thính tai như người già khó ngủ, cáu bẳn sủa vu vơ. Bàn chân bà như chiếc lá, rơi xuống dòng sông, như trôi, như trôi, trôi qua cánh đồng, mênh mông im ắng, trôi qua cây gạo. Thân cây cao tận trời tua tủa những cành gầy guộc như chân tay vươn rộng vươn dài in bóng xuống dòng sông phẳng lặng, bỏ lại sau lưng tiếng ngáy đàn ông thân thuộc thân thương, bỏ lại sau lưng tiếng trâu đạp muỗi, tiếng trâu khó nhọc thở dài. Trôi, trôi trôi. Dòng sông trăng nhạt nhẽo buông lơi.
Bà trở về ngồi dưới mái hiên, dựa lưng vào chiếc cột. Trăng sững lại, vô duyên, sáng bạch như ban ngày. Mồ hôi bịn rịn áo, lưng ngoại nóng những con rôm đốt. Không phải những con rôm, những vết xước gai gạo đâm râm ran trên da thịt nhuốm mồ hôi khía vào tim ngoại những xót xa. Nước mắt rưng rưng bập bềnh bên khóe mắt. Nơi cuối sân, cái cối đá giã bèo hiền lành như một chú chó già trung thành, cuộn tròn, ngoan ngoãn lặng im, mặc dưới mặt đất ẩm ướt, những cánh bèo cái xanh xanh lún phún mọc xung quanh. Tiếng côn trùng li ti rít lên như lụa xé, tiếng mọt già kèn kẹt nghiến gỗ vọng ra từ chiếc cột nhà. Đêm. Đêm. Ngoại lần cởi mấy khuy áo phía trên, bầu vú căng đầy, núm vú xinh xinh. Mơn man mơn man, mênh mang mênh mang, bồng bềnh thiếp ngủ, ngoại mơ giấc mơ có con, lần đầu tiên đôi môi hồng non nớt ngậm bầu vú mẹ. Một cảm giác lâng lâng, hạnh phúc tuyệt trần.
Đêm. Mưa tầm tã khiến ông phải nghỉ cày. Sức mạnh vô biên của sự đồng điệu giữa tình cảm và lý trí trong con người bà đã biến ngoại thành một mũi tên không trọng lượng, và, với tốc độ nhanh hơn ánh sáng, với âm thanh nhẹ hơn gió, đẹp như một thiên thần, bà đến bên ông, trên chiếc sập gụ gian buồng.
Đáp lại niềm khát khao của bà là ngôn ngữ lạnh lùng như giáo mác chém vào đêm:
– Ai? Ai?
Tiếng giáo mác lạnh lùng chứa luồng điện cực mạnh. Ngoại ngã vật xuống sàn, đầu va vào cót thóc, lịm đi.
Ông vẫn vô tình, không rời khỏi căn buồng.
Trời gần sáng bỗng dưng bà tỉnh lại.
Quên tất cả rồi, giấc mơ đêm.
Bà đi cấy và ông đi cày.
10
Đêm – lại là đêm – kẻ đồng lõa với khát vọng ma quỷ, kẻ đồng lõa của dằn vặt khổ đau. Ban ngày, bản năng tình ái, điều mà Thượng Đế vỗ ngực tự đắc cho rằng, đó là sự sung sướng, là niềm hạnh phúc nhất Thượng Đế ban tặng con người bị cái thiên thanh bạch nhật, cái bận bịu của sinh tồn kìm hãm, cản trở. Và đêm. Chính đêm – bản chất của sự không minh bạch, bản chất của sự tù mù, u ám, đồng lõa xúi giục cái bản năng mà Thượng Đế ban sẵn cho loài người trong bà. Bà chân trần đi như bay lướt, không sợ phiền những hạt sương, không sợ nát những vệt cỏ đến bên ông.
Đêm như mụ phù thủy già đố kỵ với ban mai nên nhuốm một màu đen như mực biến sự sống thành những mảng khối vô hồn, không cho mây hé nửa môi trăng, không cho trời thả một chấm sao.
Ông – một bóng đen bé nhỏ, trâu – một bóng đen đậm đặc lặng lẽ giữa cánh đồng trơ gốc rạ không thấy rõ đâu là giới hạn giữa đất và trời. Hai bóng đen, kẻ trước người sau dìu nhau dắt, kéo chiếc cày, lưỡi cày sắc lẹm xé, rạch những thớ đất, mở, lở cong những vòng cung úp ngược.
